‘Ik ben geïnteresseerd in ‘Swamp Things’, detectiveseries, Pokémonjagers, sciencefiction-literatuur en ‘Killer Tomatoes’. Ze verbeelden een universum waarin de natuur actief is en waar nieuwe mogelijkheden liggen.’ (Gosie Vervloessem, 2023)
The Horror Garden (2018)
Gosie Vervloessems audiovisuele installatie The Horror Garden (2018) werd in 2022 verworven door de Vlaamse Gemeenschap en in langdurige bruikleen gegeven aan het Middelheimmuseum.
Het kunstwerk is opgevat als een onderzoeksmuur: een grote wand waarop speurders in detective- en misdaadseries foto’s, documenten en gedachten prikken die hen helpen bij hun onderzoek. De kunstenaar gidst de toeschouwer langs een reeks ‘bewijsstukken’ doorheen een verhaal dat de relatie tussen planten en mensen in vraag stelt. Vervloessem gebruikt de strategie van een detective die probeert aan de hand van bewijsstukken verbanden te leggen die een verborgen realiteit onthullen. Deze manier van werken maakt het werk speels, herkenbaar en hands-on: de detective ontmaskert een gelaagde en meervoudige werkelijkheid waarvan wij soms, gemakkelijkheidshalve, hopen dat die wit of zwart, goed of fout is.
In het Middelheimmuseum wordt het werk voor het eerst in openlucht getoond. Het vormt de basis voor een volgende samenwerking in haar onderzoeksgedreven praktijk naar more-than-humans (niet-menselijke dragers van betekenis).
The Pleasure Garden (2023)
Gosie Vervloessem begon haar onderzoeksproject vanuit hetzelfde personage als in The Horror Garden (2018). Ze gebruikt een soort autofictie waarbij ze zich identificeert als The Sick Detective: een speurder die het plantenrijk als bondgenoot in haar onderzoek betrekt. Haar strategieën: lying fallow (braakliggen) en cruising (rondstruinen) om zo het landschap en de kunstwerken erin grondig te verkennen.
Het onderzoek uit The Horror Garden (2018) past ze nu toe op de site van het Middelheimmuseum. Welke principes en ideeën worden zichtbaar in het kunstpark? Welke plaats kan een kunstenaar innemen in het complexe kluwen van natuur en cultuur? Wat gebeurt er als de natuur niet alleen de achtergrond is, maar zélf de hoofdrol opneemt? Welke plaats kan kunst innemen tegenover de natuur, en vice versa? Welke verhalen doemen op als je zonder verwachtingen gaat liggen in het gras?
Op de verluchtingskokers van de Craeybeckxtunnel, een tunnel vol giftige uitlaatgassen, muteert The Sick Detective naar een Toxic Detective. Die ontmoet op haar dwaaltochten door het kunstpark een aantal bondgenoten: verhalen uit de geschiedenis van dit parklandschap, bijzondere kunstwerken zoals ‘De Zaaier’ van Constant Meunier, maar net zo goed geheimzinnige inscripties die gekerfd zijn in bomen. Deze elementen vormen, samen met enkele teksten die de kunstenares selecteerde, de content voor een meerstemmige leesgroep. Die schrijft samen een nieuw verhaal over, mét, en ín dit landschap: The Pleasure Garden (2023).
Het resultaat is een digitaal kunstwerk met augmented reality (AR), die bezoekers vanaf het najaar 2023 kunnen beleven op hun mobiel toestel of smartphone. De augmented reality en het gebruik van een smartphone in het kunstpark ontleende de kunstenaar aan het populaire Pokémon GO computerspel dat in het Middelheimmuseum volop gespeeld wordt.
Beleef The Horror Garden (2018) en The Pleasure Garden (2023) in het museum!
Van 29 oktober tot 31 december 2023 kan je de twee kunstwerken van Gosie Vervloessem ontdekken in het kunstpark.
Laat je in The Horror Garden (2018) op sleeptouw nemen door de kunstenaar in haar audiovisuele installatie. Of trek in The Pleasure Garden (2023) zelf op onderzoek uit: dit digitaal kunstwerk met augmented reality (AR) en de kunstenaar als virtuele gids leidt je op een verrassende manier door het kunstpark. Kijk met andere ogen naar het landschap van het Middelheimmuseum. Welke nieuwe verhalen gaan schuil achter de bomen, planten en sculpturen?
In november kan je ook deelnemen aan één van de twee unieke publieksmomenten waarbij de kunstenaar The Pleasure Garden (2023) in een live performance activeert:
De kunstenaar brengt beide kunstwerken ook samen op een dubbelzijdige poster. Die kan je gratis meenemen naar huis. Zo breng je de opgeworpen ethische vragen over planten en mensen naar je eigen vensterbank, achtertuin of stadswildernis. Hoe ga je bijvoorbeeld zelf om met invasieve exoten? En wat kan je doen uit liefde voor een boom?
Een queer perspectief op het Middelheimmuseum
In The Pleasure Garden (2023) bekijkt Vervloessem het landschap in het Middelheimmuseum vanuit een queer perspectief. Queer wordt hier gezien als ‘de potentie tot het andere’ en als een strategie die loskomt van resultaatsgebonden of op (re)productie gerichte creatie.
Vooral voor onderzoeksgedreven kunstpraktijken, zoals die van Gosie Vervloessem, is de link met queer daarom logisch: de kunstenaar voert dit onderzoek los van enige vooraf bepaalde verwachting, ambitie of eindproduct.
Ook het bekijken van de natuur door een queer perspectief biedt een alternatieve kijk op natuur wars van het economische proces van (re)productie en natuurlijke selectie. Is alles in de natuur gericht op procreatie? Of is er ook plaats voor experiment, spel en ‘pure pleasure’?
In het herdenken en verbeelden van een nieuwe relatie tussen mens en natuur probeert de kunstenaar juist los te komen van categorisering en machtspatronen. Zo hoopt ze een zaadbom aan verhalen te doen kiemen die onze kijk op de natuur op een inclusievere manier beïnvloeden.
Colofon
The Horror Garden
Concept en ontwikkeling - Gosie Vervloessem / Geluidsopname en montage - David Elchardus / Geluidsmastering - Reda Senhaji / Poster ontwerp - Joud Toamah / Druk en print advies - Gerard Leysen/Afreux
Onderdeel van de Middelheimmuseum collectie
De kunstenaar dankt wpZimmer, De School van Gaasbeek, Pieter Boons, Veerle Meul, Luk Lambrecht, Sara Weyns, het park en ... en alle menselijke en niet-menselijke organisamen die hebben geholpen.
The Pleasure Garden
Concept en ontwikkeling: Gosie Vervloessem
Curator : Pieter Boons
Met dank aan to A.pass, wpZimmer, KWP en het Middelheimmuseum-team
Augmented Reality App on site: Technisch ontwikkelaar - Oscar Tulkens Godspear Games / Geluidsopname en -bewerking - David Elchardus / Technische supervisie - Laurent Delom / Dramaturgie en ‘outside eye’ - Einat Tuchman, Laurent Delom, David Elchardus / Animatie - Nemo Tescou (hoofd animaties) - Keerth Vignarajah en Annelise Cerchedean MaxLab/Immersive Lab / Cinematics - Joan Peralta
Artist poster: Ontwerp en conceptontwikkeling - Joud Toamah / Druk en print advies - Gerard Leysen/Afreux / AR: ontwikkeling - Oscar Tulkens Godspear Games, geluid - David Elchardus, technische supervisie - Laurent Delom, scanning - Keerth Vignarajah /MaxLab/Immersive Lab
Reading group: Lotte Vrancken, Ooooo, Laurent Delom de Mézerac, Jori(k) Galama Tumba, Sadrie Alves, Toamah Joud, Einat tuchman, Renata Turkes, Maïté de Haan, Marion Wasserbauer, Pieter Boons, Eline Declercq
Dramaturgie en productie - Einat Tuchman
Catering - Latifa Saber en Hafsa Elazzaoui (Baya Collective).
Boekselectie en Boekwijzers: ontwerp - Joud Toamah
Met de steun van A.pass
Publieke momenten: Productie en bemiddeling - Ian Coomans, Danny Debruyne, Rafaëlle Lelièvre, Erik Rombaut, Ine Vermeylen, An Roels / Dank aan Alina Kneepkens, Danny Neyman, Einat Tuchman / Catering - Latifa Saber en Hafsa Elazzaoui (Baya Collective)
